اسکم، واژه‌ای که شاید بارها به گوشتان خورده باشد، به معنای کلاهبرداری یا فریبکاری است. در دنیای دیجیتال امروز که ارتباطات گسترده شده و تراکنش‌های مالی به صورت آنلاین انجام می‌شود، انواع مختلفی از اسکم‌ها به وجود آمده‌اند که هدفشان کلاهبرداری از افراد و کسب درآمد غیرقانونی است.
اما اسکم چیست و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟ در این مقاله از کالج ویفاکس، قصد داریم به این سوالات پاسخ دهیم و شما را با انواع مختلف اسکم‌ها، روش‌های تشخیص آن‌ها و راهکارهای محافظت از آن آشنا کنیم.
اسکم چیست و چگونه کار می‌کند؟
به طور کلی، هرگونه اقدام فریبکارانه‌ای است که با هدف فریب دادن افراد و کسب درآمد غیرقانونی انجام می‌شود، اسکم (scam) است. کلاهبرداران با استفاده از تکنیک‌های مختلف، مانند مهندسی اجتماعی، فیشینگ و ایجاد وب‌سایت‌های جعلی، سعی می‌کنند اعتماد افراد را جلب کرده و آن‌ها را به انجام اقداماتی وادار کنند که منجر به ضرر مالی یا افشای اطلاعات شخصی آن‌ها شود.
مثال: فرض کنید ایمیلی دریافت می‌کنید که ادعا می‌کند شما برنده جایزه‌ای بزرگ شده‌اید و برای دریافت جایزه باید اطلاعات شخصی خود را وارد یک فرم آنلاین کنید. این یک نوع اسکم رایج است که به فیشینگ معروف است. هدف کلاهبردار در این حالت، جمع‌آوری اطلاعات شخصی شما مانند نام کاربری، رمز عبور و شماره کارت اعتباری است تا بتواند از آن‌ها سوءاستفاده کند.
انواع مختلف اسکم
اسکم‌ها را می‌توان به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد، از جمله:
اسکم‌های مالی
فییشینگ: ارسال ایمیل‌ها، پیامک‌ها یا تماس‌های تلفنی جعلی برای فریب دادن افراد و به دست آوردن اطلاعات شخصی آن‌ها.
فارکس و ارز دیجیتال: کلاهبرداری در بازار ارزهای دیجیتال و فارکس با وعده سودهای هنگفت و سریع.
کلاهبرداری‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری: فروش اوراق بهادار یا طرح‌های سرمایه‌گذاری جعلی.
اسکم‌های مرتبط با اطلاعات شخصی
سرقت هویت: استفاده غیرمجاز از اطلاعات شخصی افراد برای انجام تراکنش‌های مالی یا گرفتن وام.
مهندسی اجتماعی: استفاده از تکنیک‌های روانشناسی برای فریب دادن افراد و وادار کردن آن‌ها به افشای اطلاعات محرمانه.
بدافزارها و ویروس‌ها: نفوذ به دستگاه‌های الکترونیکی برای سرقت اطلاعات یا کنترل آن‌ها از راه دور.
اسکم‌های مرتبط با کالا و خدمات
فروش کالاهای تقلبی: فروش کالاهای تقلبی یا دست دوم به جای کالاهای نو.
خدمات جعلی: ارائه خدمات با کیفیت پایین یا بدون ارائه خدمات.
قرعه‌کشی‌های تقلبی: برگزاری قرعه‌کشی‌های جعلی برای جمع‌آوری اطلاعات شخصی یا فروش محصولات بی‌ارزش.
چگونه یک اسکم را تشخیص دهیم؟
تشخیص اسکم‌ها ممکن است دشوار باشد، زیرا کلاهبرداران به طور مداوم روش‌های خود را بهبود می‌بخشند. با این حال، با رعایت برخی نکات ساده، می‌توانید احتمال فریب خوردن را کاهش دهید:
علائم هشداردهنده
- پیشنهادهای وسوسه‌انگیز و غیر واقعی
- درخواست اطلاعات شخصی از طریق ایمیل، پیامک یا تماس تلفنی
- وب‌سایت‌هایی با طراحی ضعیف و آدرس‌های ایمیل مشکوک
- فشار برای تصمیم‌گیری سریع
بررسی اعتبار
- قبل از هرگونه معامله، به طور کامل در مورد شرکت یا فرد مقابل تحقیق کنید.
- نظرات سایر کاربران را در مورد آن‌ها بخوانید.
- از موتورهای جستجو برای یافتن اطلاعات در مورد کلاهبرداری‌های احتمالی استفاده کنید.
اهمیت تحقیق
- قبل از هرگونه سرمایه‌گذاری یا اشتراک اطلاعات شخصی، با افراد مطلع مشورت کنید.
- از منابع معتبر اطلاعات کسب کنید.
چگونه از خود در برابر اسکم محافظت کنیم؟
حالا که با انواع مختلف اسکم و روش‌های تشخیص آن‌ها آشنا شدید، زمان آن رسیده است که به سراغ راهکارهای محافظت از خود برویم. با رعایت نکات زیر، می‌توانید به طور قابل توجهی احتمال فریب خوردن توسط کلاهبرداران را کاهش دهید:
اطلاعات شخصی خود را محافظت کنید
- از اشتراک‌گذاری اطلاعات شخصی خود با افراد ناشناس پرهیز کنید.
- رمزهای عبور قوی و منحصر به فرد برای حساب‌های مختلف خود ایجاد کنید.
- از احراز هویت دو مرحله‌ای برای افزایش امنیت حساب‌های خود استفاده کنید.
هوشیارانه کلیک کنید
- قبل از کلیک بر روی لینک‌ها یا دانلود فایل‌ها از منابع ناشناس، به دقت آن‌ها را بررسی کنید.
- از نرم‌افزارهای ضدویروس و فایروال استفاده کنید.
- سیستم عامل و نرم‌افزارهای خود را به روز نگه دارید.
مراقب پیشنهادهای وسوسه‌انگیز باشید
- اگر پیشنهاد سرمایه‌گذاری یا کسب درآمد سریع و آسان به نظر می‌رسد، با احتیاط عمل کنید.
- قبل از هرگونه تصمیم، با افراد مطلع مشورت کنید.
تراکنش‌های مالی خود را ایمن انجام دهید
- از وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های معتبر برای انجام تراکنش‌های مالی استفاده کنید.
- از کارت‌های اعتباری مجازی برای خریدهای آنلاین استفاده کنید.
- به دنبال نمادهای امنیتی مانند قفل سبز در نوار آدرس مرورگر باشید.
آموزش به اطرافیان
- اطلاعات خود را در مورد اسکم‌ها با خانواده و دوستان خود به اشتراک بگذارید.
- به آن‌ها کمک کنید تا روش‌های تشخیص اسکم‌ها را یاد بگیرند.
چه کنیم اگر قربانی اسکم شدیم؟
اگر متوجه شدید که قربانی اسکم شده‌اید، هر چه سریع‌تر اقدام کنید:
اطلاعات خود را تغییر دهید
- رمزهای عبور تمام حساب‌های خود را تغییر دهید.
- با بانک خود تماس بگیرید و کارت‌های خود را مسدود کنید.
گزارش دادن به مراجع قانونی
- به پلیس سایبری و سایر نهادهای مسئول گزارش دهید.
- تمام مدارک و شواهد مربوط به اسکم را حفظ کنید.
تماس با شرکت‌های ارائه دهنده خدمات
- با شرکت‌های ارائه دهنده خدمات (مانند بانک‌ها، شرکت‌های کارت اعتباری، و ...) تماس بگیرید و آن‌ها را از وضعیت خود مطلع کنید.
نتیجه‌گیری
اسکم‌ها یک تهدید جدی برای امنیت مالی و اطلاعات شخصی ما هستند. با آگاهی از انواع مختلف اسکم‌ها، روش‌های تشخیص آن‌ها و رعایت نکات امنیتی، می‌توانیم به طور موثر از خود محافظت کنیم. به یاد داشته باشید که بهترین دفاع، هوشیاری و احتیاط است. در صورت تمایل، برای آشنایی بیشتر با نقطه چرخش قیمت و نحوه معامله مقالات قبلی را بخوانید.
.jpg)
